Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk: takenpakket en externe hulp

Werkgevers zijn verplicht om een beleid te voeren met het oog op preventie en welzijn op het werk. Ze laten zich hiervoor bijstaan door de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, verplicht wanneer u een werknemer in dienst neemt. Het takenpakket van deze interne dienst is ook wettelijk vastgelegd. Wat behoort tot de taken van een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW) en wanneer is bijstand door een externe preventieadviseur nodig?

Wat is een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW)?

Een interne dienst voor preventie en bescherming op het werk is een dienst die belast is met het beheren van preventiemaatregelen om het welzijn van de werknemers te bevorderen. Zo’n interne dienst kan bestaan uit een of meerdere preventieadviseurs, maar altijd minstens één. Bij bedrijven met minder dan 20 werknemers mag de werkgever zelf de rol van preventieadviseur op zich nemen. Grotere bedrijven moeten verplicht een preventieadviseur van een bepaald niveau aanwerven, afhankelijk van het aantal werknemers en de risicograad die verbonden is aan de bedrijfsactiviteiten.

Wat doet een IDPBW?

Het takenpakket van de IDPBW is wettelijk vastgelegd. Concreet heeft de IDPBW een adviserende functie. De interne preventieadviseurs begeleiden de werkgever, de leden van de hiërarchische lijn en de werknemers bij het uitwerken, uitvoeren en evalueren van een preventiebeleid. Dit beleid is gebaseerd op een dynamisch risicobeheersingssysteem. Het takenpakket van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk omvat onder andere:

• Risico’s onderzoeken en advies geven
• Advies geven en voorstellen formuleren voor het ontwerp, de uitvoering en de aanpassing van het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan
• Oorzaken van arbeidsgevallen onderzoeken en hierover rapporteren
• Psychosociale risico’s in kaart brengen
• Advies verlenen over arbeidsplaatsen en omgevingsfactoren (uitrusting, arbeidsmiddelen, hygiëne, enz.)
• Advies verlenen over het opstellen van instructies voor o.a. het gebruik van arbeidsmiddelen, gebruik van chemische en kankerverwekkende stoffen en biologische agentia, brandpreventie, noodprocedures, enz.
• Deelnemen aan de coördinatie en samenwerking met derden zoals externe ondernemingen en zelfstandigen
• Andere opdrachten opgelegd door de codex over het welzijn op het werk

Wat is het verschil met het comité en de hoge raad voor preventie en bescherming op het werk?

Comité voor preventie en bescherming op het werk

Het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) is een overlegorgaan dat verplicht is voor organisaties met 50 of meer werknemers. Het comité bestaat uit werkgeversafgevaardigden en werknemersvertegenwoordigers. Deze laatsten worden verkozen via sociale verkiezingen. Het CPBW heeft voornamelijk een controlerende en beslissende functie ten opzichte van aspecten die met de veiligheid en preventie te maken hebben, terwijl de interne en externe diensten voor preventie en bescherming op het werk een adviserende functie hebben. Het CPBW beslist ook over de aanstelling van deze interne en externe diensten.

Hoge raad voor preventie en bescherming op het werk

De hoge raad voor preventie en bescherming op het werk is een adviesorgaan dat opgericht is binnen de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO). De hoge raad adviseert de overheid inzake de maatregelen die betrekking hebben op de welzijnswet. Deze adviezen dienen meestal als basis voor het uitvaardigen van koninklijke en ministeriële besluiten over het welzijn op het werk.

Hoe kan een externe preventieadviseur de IDPBW helpen?

Het takenpakket van de IDPBW is bijzonder breed en steunt op een multidisciplinaire aanpak. In sommige situaties is de bijstand van een externe preventieadviseur wenselijk en in bepaalde gevallen verplicht:

• Verplichte begeleiding – Voor alle risico’s in uw onderneming waarvoor er geen interne deskundige beschikbaar is, bent u als werkgever verplicht om een beroep te doen op een externe preventieadviseur. Dit is meestal voor het medisch onderzoek en de risicoanalyse.
• Gespecialiseerd advies – Een risicoanalyse, de bijbehorende preventiemaatregelen en het opstellen van een globaal preventieplan en jaarlijks actieplan vormen de hoekstenen van uw preventiebeleid. Specifieke sectoren (zoals de bouw, assemblage, productie, enz.) laten zich voor deze taken adviseren door een externe preventieadviseur arbeidsveiligheid.
• Tijdelijke bijstand – Een tijdelijk project of een tijdelijke samenwerking met derden kunnen ervoor zorgen dat de interne preventieadviseurs handen tekortkomen. Een externe preventieadviseur functioneert dan vaak als tijdelijke oplossing tot het project is afgerond.
• Vervanging van de interne preventieadviseur – Wanneer de interne preventieadviseur tijdelijk afwezig is of het bedrijf verlaten heeft, kan een externe preventieadviseur ingeschakeld worden ter vervanging.
• Opleiden van werknemers en leidinggevenden – Externe preventieadviseurs kunnen ook ingezet worden om werknemers en leidinggevenden op te leiden en te informeren over arbeidsveiligheid. Bekijk ook het opleidingsaanbod van Limco Safety.

Is een rechtstreekse samenwerking met een externe preventieadviseur mogelijk?